Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Osman Çelik, Türkiye'de konut üretimi ile sosyal konut projelerinin desteklenmesine katkı sağlayabilmek amacıyla gayrimenkul yatırım fonlarının (GYF) gayrimenkul projelerine yatırım yapmalarının önünün açıldığını belirterek, "Değişiklikten bu yana proje GYF'lerimizin sayısı 47'ye, toplam büyüklüğü 35 milyar liraya ulaştı." dedi.
Gayrimenkul Yatırımcıları Derneğinin (GYODER) düzenlediği 2. Ankara Gayrimenkul Zirvesi, JW Marriott Hotel'de gerçekleştirildi.
Çelik, burada yaptığı konuşmada, uygulanan ekonomi politikasına değinerek, "Enflasyonla mücadelede talep yönlü politikalar, gıda, konut ve enerji gibi alanlarda atılan arz yönlü adımlar ile yeşil ve dijital dönüşümü destekleyen yapısal reformlarla önümüzdeki dönemde çalışmalarımıza devam edeceğiz." diye konuştu.
Bundan sonraki süreçte de gelişmelerin yakından takip edilerek gerekli adımların yerinde ve zamanında atılacağını vurgulayan Çelik, uygulanan dezenflasyon programının kısa vadeli olumsuz etkilerini en aza indirmek için arz yönlü politikalarla reel sektörü ve özellikle KOBİ'leri destekleyen bütünsel adımlar attıklarını söyledi.
Çelik, Kovid-19 salgını sonrasında tüm dünyada konuta erişimin zorlaştığı göz önüne alındığında sosyal konut projelerinin önemli hale geldiğine dikkati çekerek, bu sorunun depremler ve Türkiye'nin üçte ikisinin deprem kuşağında yer alması nedeniyle daha da kritik hale geldiğini belirtti.
Konut arzını artırmaya, deprem kaynaklı konut stokundaki kayıpları telafi etmeye, kentsel dönüşümü teşvik etmeye, dar ve orta gelirli aileleri desteklemeye yönelik politikalara önem verdiklerini anlatan Çelik, TOKİ tarafından son 20 yılda uygun fiyatlı ve depreme dayanıklı 1,5 milyon sosyal konutun inşa edildiği bilgisini verdi.
Çelik, 2023-2028 döneminde 500 bin yeni sosyal konut, 1 milyon konut arsası ve 50 bin iş yeri hedefiyle çalışmaların devam ettiğini ifade ederek, atıl durumdaki hazine arazilerinin sosyal konut projelerine tahsis edilerek arsa maliyetlerinin düşürüldüğünü de dile getirdi.
- "Borsamızdaki 49 GYO'nun aktif büyüklüğü 1,5 trilyon liranın üzerinde"
Çelik, Sermaye Piyasası Kurulunun (SPK) yakın dönemde sayıları 265'i bulan ve büyüklüğü 160 milyar lirayı aşan GYF'lere yönelik yeni adım attığını hatırlatarak, şunları kaydetti:
"Ülkemizdeki konut üretimi ile sosyal konut projelerinin desteklenmesine katkı sağlayabilmek amacıyla GYF'lerin gayrimenkul projelerine yatırım yapmasının önü açılmıştır. Değişiklikten bu yana proje GYF'lerimizin sayısı 47'ye, toplam büyüklüğü 35 milyar liraya ulaştı. Bu tutar tüm GYF'ler içerisinde yüzde 20'lerin üzerinde gerçekleşmiştir. Yalnızca ülkemizde değil, küresel ölçekte de dikkate değer bir dönüşüm içerisinde olan diğer bir yapı ise GYO'lardır. Borsamızda işlem gören 49 GYO'nun aktif büyüklüğü 1 buçuk trilyon liranın üzerine çıkmıştır."
Yatırım ortamını güçlendirmek ve tüm paydaşlarla işbirliği içinde çalışmak için kararlılıkla yollarına devam edeceklerini ifade eden Çelik, "Önümüzdeki dönemde konut arz ve talebinin dengelenmesi, dezenflasyon sürecinin devam etmesi ve konut arzının artmasıyla kira ve konut fiyatlarındaki artışın da yavaşlayacağı öngörülmektedir." diye konuştu.
- "Gayrimenkul sektörünün finansman yapısı evrilmek zorunda"
SPK Başkanı İbrahim Ömer Gönül de gayrimenkul sektörünün Türkiye ekonomisinin dinamik ve kritik bir parçası olduğuna işaret etti.
Sektörde sağlanacak her türlü finansal inovasyonun, ekonomi genelinde olumlu etki yaratacağını ifade eden Gönül, küresel ve yerel piyasalardaki değişimlerle gayrimenkul sektörünün finansman yapısının da evrilmek zorunda olduğunu bildirdi.
GYO, GYF, Proje GYF ve gayrimenkul sertifikaları gibi enstrümanların yatırımcıların doğrudan ya da dolaylı olarak gayrimenkul sektörüne erişimini kolaylaştırdığını belirten Gönül, "Özellikle GYO'ların, yatırımcılara düzenli gelir ve değer artışı potansiyeli sunması, bu araçların cazibesini artırmaktadır." değerlendirmesinde bulundu.
Gönül, büyük ölçekli kentsel dönüşüm ve güvenli konut projelerinin finansmanı konusunda gayrimenkul sertifikasını önemsediklerini ve bu konuda kısa zamanda büyük gelişmeler kaydedeceklerine inandıklarını da bildirdi.
SPK olarak sektörün dönüşümüne öncülük etmeye ve yeni düzenlemelerle piyasanın sağlıklı, şeffaf ve etkin işleyişini temin etmeye büyük önem verdiklerini vurgulayan Gönül, şu ifadeleri kullandı:
"Önümüzdeki dönemde, hem yatırımcıların haklarını koruyacak hem de sektörün ihtiyaçlarına cevap verecek yeni finansal enstrümanların ve düzenlemelerin hayata geçirilmesi için çalışmalarımıza devam ediyoruz. Bu noktada, reel sektörle sermaye piyasalarının buluştuğu alanlarda daha fazla işbirliği ve iletişimin şart olduğunu düşünüyor ve bu şekilde davranmaya devam ediyoruz. Gayrimenkul sektörüyle sermaye piyasalarının entegrasyonu, sadece finansman sorunlarının çözümüne katkı sağlamakla kalmayacak, aynı zamanda ekonomik büyüme ve istihdam üzerinde olumlu etkiler yaratacaktır."
- "Finansmana erişim modellerini geliştirmek durumundayız"
GYODER Başkanı Neşecan Çekici ise gayrimenkulün sadece taş, toprak ve betonla değil kaynakla, sermayeyle, güvenle ve zekayla inşa edildiğini belirtti. Çekici, eski reflekslerle yeni sorunların çözülemeyeceğini, bu dönemde hızın değil, doğru yönü çeviklikle bulmanın fark yaratacağını söyledi.
Dünyada değişen ekonomik dengeler, yükselen faizler, azalan likidite ve yatırımcı davranışlarındaki evrimin sektörde yeni sayfa açtığına işaret eden Çekici, "Bugün gayrimenkul üretimi kadar o gayrimenkulü nasıl fonladığınız, yatırım yapmak kadar o yatırımı nasıl çeşitlendirdiğiniz, güçlü bir portföy kadar onu nasıl halka açtığınız konuşulmak zorunda. Sektörümüzün en temel sorunu haline gelen yüksek faiz ortamında, finansmana erişim modellerini yeniden düşünmek ve geliştirmek durumundayız." dedi.