Küresel piyasalar, ABD'de özel sektör istihdamının beklentileri aşması ve ekonomik aktiviteye yönelik iyimserliklerin etkisiyle pozitif bir seyir izliyor.
ABD'de federal hükümetin kapalı kalması, ekonomik veri akışının aksamasına neden olmaya devam ediyor. Bu süreçte alternatif göstergeler ise yatırımcılar tarafından yakından takip ediliyor.
ADP Araştırma Enstitüsü tarafından açıklanan verilere göre, dün, ABD'de özel sektör istihdamı ekimde 42 bin ile piyasa beklentilerinin üzerinde artış kaydetti. Analistler, özel sektör istihdamında ekim ayında yaşanan toparlanmanın iş gücü piyasasının zayıfladığına dair endişeleri bir miktar hafiflettiğini belirtti.
Tedarik Yönetim Enstitüsünün (ISM) açıkladığı hizmet sektörü Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) de ekimde 52,4'e çıkarak beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Analistler, açıklanan verilerden alınan sinyallerin ekonomik aktivite ve büyümeye yönelik iyimser bir tablo çizdiğini ifade etti.
Ekonomik verilerin yanı sıra ABD Merkez Bankası (Fed) yetkililerinin açıklamaları da takip ediliyor. Fed Yönetim Kurulu Üyesi Stephen Miran, mevcut faiz oranlarının fazla kısıtlayıcı olduğunu ve ülke ekonomisi için risk oluşturduğu yönündeki görüşünü tekrarladı.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda iş gücü piyasasında soğuma endişelerinin azalmasıyla faiz indirim beklentilerine yönelik fiyatlamalar değişirken, Fed'in aralık ayında faiz indirimine gideceği ihtimali yüzde 62 seviyesine geriledi.
- Tarife davasında taraflar dinlendi
Öte yandan, ABD Yüksek Mahkemesinde görülen tarife davası yatırımcıların odağında bulunuyor. Başkan Donald Trump'ın uyguladığı tarifelerin başkanın acil durum yetkilerini aşıp aşmadığının değerlendirildiği davada tarafların savunmaları dinlendi.
Yüksek Mahkemenin Trump'ın tarifelerine şüpheyle yaklaştığı görülürken, Trump yönetimini temsil eden ve tarifeleri savunan John Sauer, Başkan'ın Uluslararası Acil Ekonomik Güçler Yasası (IEEPA) kapsamında uyguladığı tarifelerin Çin dahil başlıca ticaret ortaklarıyla trilyonlarca dolarlık anlaşmaların müzakere edilmesine yardımcı olduğunu söyledi.
Trump'ın 'vergi koyma' yetkisini değil, 'dış ticareti düzenleme' yetkisini kullandığını vurgulayan Sauer, 'Bunlar düzenleyici tarifelerdir. Gelir artırıcı gümrük vergileri değildir. Gelir artırıcı olmaları sadece tesadüfidir.' dedi.
Tarifelere itiraz eden şirketlerin avukatı Neal Katyal ise ABD'nin kurucularının vergi koyma yetkisini yalnızca Kongre'ye verdiğine dikkati çekerek, Trump'ın Kongre'yi devre dışı bırakarak görülen en büyük vergi artışlarından birini uyguladığını iddia etti.
Davaya yönelik henüz bir karar açıklanmazken, konuya ilişkin soruları yanıtlayan ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, Yüksek Mahkeme'deki soruları dinledikten sonra kararın Başkan Trump ve yönetimin lehine olacağı konusunda çok iyimser olduğunu ifade etti.
Analistler tarifelere yönelik hukuki kararın piyasaların yönü üzerinde etkili olabileceğini ifade ederek, piyasalarda beklentinin mevcut şartların çok değişmeyeceği yönünde olduğunu söyledi.
- ABD'de 40 havalimanında kapasite yüzde 10 azaltılacak
Bu gelişmelerin yanı sıra tarihinin en uzun süren hükümet kapanmasını yaşayan ABD'de aksamalar da artmaya başladı. ABD Ulaştırma Bakanı Sean Duffy hükümetin kapanması dolayısıyla 40 havalimanında kapasitenin yüzde 10 azaltılacağını açıkladı.
Dufy, kapasitedeki azalmanın cuma sabahı başlayacağını belirtti. Federal Havacılık İdaresi (FAA) Yöneticisi Bryan Bedford da kontrolörlerin üzerindeki baskıyı azaltmak için planlanan kapasitede yüzde 10'luk bir azalma yapmanın uygun olacağına karar verdiklerini ifade etti.
Konuya ilişkin haber akışı ve piyasa tepkileri yatırımcılar tarafından yakından takip edilirken, kapanmanın ne zaman sona ereceğine yönelik belirsizlikler devam ediyor.
- New York Borsası pozitif seyretti
Bu gelişmelerle, New York Borsası'nda dün S&P 500 endeksi yüzde 0,37, Nasdaq endeksi yüzde 0,65 ve Dow Jones endeksi de yüzde 0,48 yükseldi. ABD'de endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık başladı.
ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi ülkede görülen tarife davasına yönelik belirsizliklerin etkisiyle dün yüzde 4,16 seviyesine çıkarken, şu sıralarda sınırlı bir azalışla yüzde 4,15 seviyesinde bulunuyor.
Dolar endeksi dün yatay seyirle 100,2 seviyesinden kapanırken, yeni işlem gününde ise yüzde 0,2 düşüşle 100 seviyesinden işlem görüyor.
Küresel cephede artan riskler altındaki alıcılı seyirde etkili oluyor. Dün yüzde 1,16 artışla 3 bin 984 dolara çıkan altının ons fiyatı şu sıralarda yüzde 0,1 artışla 3 bin 987 dolarda bulunuyor. Brent petrolün varili ise yüzde 0,3 yükselişle 63,6 dolarda işlem görüyor.
- Avrupa'da İngiltere Merkez Bankasının (BoE) faiz kararı takip edilecek
Avrupa borsaları dün alış ağırlıklı seyrederken, gözler bugün İngiltere Merkez Bankasının (BoE) faiz kararına çevrildi. İngiltere'de BoE'nin ülkede enflasyona yönelik risklerin varlığını koruması ve eylül ayı enflasyonunun yüzde 3,8 ile orta vadeli hedef olan yüzde 2 seviyesinin üzerinde seyretmesinin etkisiyle para politikasındaki sıkılığı sürdürmesi bekleniyor.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda BoE'nin temel politika faizinin yüzde 4 seviyesinde sabit tutması beklenirken, bankanın bir sonraki faiz indirimine ancak Şubat 2026'da yapılacak toplantıda gidebileceği öngörülüyor.
Öte yandan, bölge genelindeki ülkelerin bütçe planlamalarına yönelik haber akışı da yatırımcıların odağında bulunurken, Fransa'daki bütçe görüşmeleri bir süredir devam eden bütçe anlaşmazlıkları gölgesinde devam ediyor.
Bu gelişmelerin yanı sıra, Belçika'da askeri üsler üzerinde dron faaliyetleri artarken, Leuven kentine bağlı Heverlee semtindeki askeri üs yakınlarında şüpheli bir cihaz faaliyetinin tespit edildiği bildirildi.
Polonya, Romanya, Estonya ve Danimarka'nın ardından Belçika'nın gündemini de dronlar meşgul ediyor. Belçika'da ilk olarak Elsenborn Askeri Eğitim Kampı üzerinde 3 Ekim'de dron hareketliliği tespit edilmiş, Savunma Bakanlığı olayı incelemeye almıştı.
Dün İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,64, İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,41, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,08 ve Almanya'da DAX 40 yüzde 0,42 yükseldi. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar güne pozitif başladı.
- Asya borsaları pozitif seyrediyor
Asya borsalarında ABD piyasalarında artan risk iştahının etkisiyle pozitif bir seyir izlenirken, Japonya'da açıklanan ekonomik aktivite verileri büyümeye işaret etti.
Dün 'yüksek değerleme' endişeleriyle değer kaybeden ABD'li teknoloji hisselerine paralel düşen Asya endeksleri yeni işlem gününde toparlandı. Dün yaşanan teknoloji hisseleri öncülüğündeki satıcılı seyir yerini alış ağırlıklı bir seyre bıraktı.
Kurumsal tarafta ise Toyota Motor, nisan-eylül döneminde şirketin net karının, önceki mali yıla oranla yüzde 7 düşerek 1,77 trilyon yene (11,5 milyar dolar) gerilediğini açıklamasına karşın, mart ayında sona erecek mali yıl için 3,4 trilyon yen (22,6 milyar dolar) işletme karı beklediğini açıkladı.
Beklenti, daha önce tahmin edilen 3,2 trilyon yenden yüzde 6 fazla olurken, Nikkei 225'te işlem gören Toyota hisseleri kapanışa yakın yüzde 4,5 değer kazandı. Bölgede bugün açıklanan verilere göre, Japonya'da hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 53,1 ile beklentilerin üzerinde gerçekleşirken, sektörde genişlemeye işaret etti. Bileşik PMI'da 51,5 ile eşik değer olan 50'nin üzerinde gelerek ekonomik aktivitede artış olduğunun sinyalini verdi.
Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,5, Güney Kore'de Kospi endeksi de yüzde 1,6, Hong Kong'da Hang Seng endeksi de yüzde 1,6 ve Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,9 arttı.
- Yurt içinde haftalık para ve banka istatistikleri izlenecek
Dün alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,52 yükselişle 10.970,37 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı aralık vadeli kontrat ise dün akşam seansında normal seans kapanışına göre yüzde 0,14 yükseldi.
Dolar/TL, dün 42,0910'dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışının hemen üzerinde 42,1070'den işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde haftalık para ve banka istatistikleri, yurt dışında ise İngiltere'de BoE'nin faiz kararının yanı sıra Almanya'da sanayi üretimi ve Avro Bölgesinde perakende satışların takip edileceğini belirtti.
ABD'de bugün kamu kurumlarına ait açıklanacak verilerin federal hükümetin kapalı olması sebebiyle erteleneceğini aktaran analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 11.000 ve 11.100 seviyelerinin direnç, 10.900 ve 10.800 seviyelerinin ise destek konumunda olduğunu ifade etti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Almanya, eylül ayı sanayi üretimi
13.00 Avro Bölgesi, eylül ayı perakende satışlar
14.30 Türkiye, haftalık para ve banka istatistikleri
15.00 İngiltere, BoE'nin faiz kararı
17.15 İngiltere, BoE Başkanı Bailey'in konuşması
ABD'de kamu kurumu verileri açıklanmayacak