Rusya’nın 3M22 Zircon (Tsirkon) seyir füzesinin bu haftaki testleri, Moskova’nın hipersonik silahın 2022 yılı sonuna kadar konuşlandırılabileceği iddiasının boş bir övünme mi yoksa gerçek bir tehdit mi olduğu konusunda Batı’nın tahmin yürütmesine neden oldu.
Rus askeri kaynakları devlet haber ajansı TASS’a Zircon testlerinin “tamamlandığını” ve füzenin önümüzdeki beş ay içinde Donanma tarafından kullanılmaya başlanacağını söyledi.
Temmuz 2021’de NATO, Rusya’nın yeni hipersonik füzelerinin “daha büyük bir tırmanma ve yanlış hesaplama riski” oluşturduğunu söyledi. Bir yıl sonra, Putin’in Ukrayna’yı geniş çaplı işgalinin neden olduğu savaşın altıncı ayına girdiği göz önüne alındığında, bu uyarı daha da kaygı verici.
Ancak Rusya’nın sözde hipersonik silah kabiliyeti savaşın başlamasından bu yana Kremlin destekli televizyonların değişmez teması olsa da, 3M22 Zircon’un Ukrayna’daki hesapları değiştirip değiştiremeyeceği konusunda şüpheler var.
İngiltere’nin Oxford kentindeki Kriz Araştırma Enstitüsü Direktörü Mark Almond, “Zircon füzesinin Ukrayna’daki çatışmalarla sınırlı bir ilişkisi olacaktır, zira esasen bir gemi savar füzesidir,” diyor. “Rolü, ABD/NATO’nun Karadeniz’e yapacağı herhangi bir deniz konuşlanmasını caydırmak olacaktır.”
Newsweek’e konuşan Almond, “Bununla birlikte, Rusya mevcut gemisavar füzelerinden bazılarını Ukrayna içindeki köprüler ve (öyle görünüyor ki) NATO silah malzemeleri gibi hedeflere saldırmak için kullandı, bu nedenle Zircon, hızı nedeniyle Ukrayna hava savunmasını by-pass etmek için benzer hassas saldırılar yapmak üzere bu yılın sonlarında konuşlandırılabilir” dedi.
“Ancak bu, Rusya’nın mevcut füzeleri azaldığı için en modern silahlarına başvurması gerektiğini gösteriyor.” Putin, Mart 2018’de milletvekillerine standart silahlardan daha hızlı ve çevik olan ve füze savunma sistemlerinin engellemesinin daha zor olduğu “süper silahlar” hakkında bilgi verdiğinden beri ülkesinin hipersonik füze programıyla övünüyor.
Zircon, Ocak 2020’den bu yana Rus Kuzey Filosu’nun Amiral Gorshkov’undan birkaç kez test amaçlı fırlatıldı. Moskova, Zircon’un 1,000 kilometre (660 mil) menzildeki hedefleri vurabileceğini ve Mach 9 (6,600 mph) hızına kadar çıkabileceğini söylese de, bazıları buna itiraz ediyor ve Rusya’nın füzeyi nükleer kapasiteli hale getirmeyi göze alıp alamayacağı konusunda şüpheler var.
Jeopolitik stratejist Alp Sevimlisoy, “Test sonuçlarının emsallerinin gerisinde kalması, henüz operasyonel kapasitede olmadığına inanmama neden oluyor” dedi. Newsweek’e konuşan Sevimlisoy, “Ancak bu durum Rusya’nın ulusal güvenlik aygıtının dünya sahnesinde bu tür silahlardan yararlanmayı da içereceğini gösteriyor” dedi.
Sevimlisoy, Rusya’nın hipersonik silah tehdidine karşı koymanın bir yolunun, sadece duruş amaçlı olsa bile, ABD’nin hipersonik silahlarını NATO üyesi Türkiye’deki İncirlik Hava Üssü’ne yerleştirmek olduğunu söyledi. Sevimlisoy sözlerini şöyle sürdürdü: “Rusya’ya karşı bu kozun, NATO’nun daha geniş bir kozu haline geleceği ve bunun herkesin yararına olacağı açıktır ve umarız Ukrayna halkı ve NATO ittifakı lehine çatışmaya yeni bir boyut kazandırır.”
Putin’in daha önce sözünü ettiği diğer “süper silahlar” arasında 3,100 milden daha uzun menzile sahip stratejik sistemler olan Sarmat, Avangard, Poseidon ve Burevestnik yer alıyor. Putin’in sözünü ettiği bir diğer silah ise daha az menzile sahip olan ve Suriye’de Rus güçleri tarafından kullanıldığı bildirilen Khinzhal ya da “Hançer” idi. Rusya Savunma Bakanlığı, kuvvetlerinin Mart ayında Ukrayna’nın batısındaki Ivano-Frankivsk bölgesinde bir depoyu vurmak için bu silahı kullandığını, ancak böyle bir hedef için böyle bir silahın gereksiz olduğunu söyledi.
“Bunu yapmalarına gerek yoktu. Bunu yaptılar çünkü bir şey anlatmak istiyorlardı,” diyor Doğu Danışma Grubu danışmanlık şirketi direktörü Richard Connolly. “Hipersonik füzeler esas olarak gelişmiş hava savunma sistemlerini delmek üzere tasarlanmış anti-balistik füze sistemleridir.
“Ukrayna’da böyle bir sistem yok. Dolayısıyla hipersonik füzeleri kullanmak için askeri bir neden yok,” dedi Newsweek’e.
Rusya’nın hipersonik füzeleri, İstihbarat, Gözetleme ve Keşif (ISR) kabiliyetlerinde onları etkili kılacak bir gelişme olmadığı sürece büyük bir fark yaratmayacaktır. Connolly, “Hareket eden bir şeyi vurmak için şu anda sahip olduklarından daha iyi ISR yeteneklerine ihtiyacınız var” dedi.
“Görünüşe göre bir deniz hedefini vurabilecek bir şeyleri var ama deniz hedefleri hareket ediyor. Bu nedenle de gelişmiş ISR hedef izleme ve tespit kabiliyetlerine ihtiyacınız var” ki şu ana kadar bunu gösteremediler.
“Ellerindeki sistemlerden faydalanmalarını sağlayacak ISR kabiliyetlerine sahip olmadıkları için pek çok şeyi kaçırıyorlar” diye ekledi. Rusya’nın Zircon füzesini bir denizaltıdan ateşleyip ateşleyemeyeceği konusunda spekülasyonlar vardı, bu da onlara karşı savunmayı daha zor hale getirecekti. Ancak Connolly, Rusya’nın bu fikirden vazgeçmiş gibi göründüğünü ve bunun “hırsın azaltılması” anlamına geldiğini söyledi.
Ayrıca Rus savunma kaynakları Zircon’un ilk taşıyıcısının Rus yapımı bir güç ünitesiyle çalışacak ilk Amiral Gorshkov sınıfı fırkateyn olacak olan Amiral Golovko olacağını ve bunun da teknik nedenlerle gecikmelere yol açabileceğini söylüyor. “Rusya çok sayıda seyir füzesi kullandı. Herhangi bir operasyonel nedenle hipersonik füze kullanmalarına gerek yok” diyen Connor, ancak “sembolik nedenlerle” kullanabileceklerini söyledi. Connolly, Zircon’la ilgili olarak da “Ukrayna için kör bir fark yaratacağını sanmıyorum” dedi.
Kaynak: Newsweek
