Wagner Grubu’nun ünlü paralı asker lideri Yevgeniy Prigozhin’i taşıdığı düşünülen bir özel jet Rusya’da düştü, uçakta bulunan 10 kişinin tamamı hayatını kaybetti. Bu olay, gizemli koşullar altında gerçekleşen Prigozhin’in ölümü hakkında spekülasyonları artırdı.
Birçok kişi, düşmanlarının gizemli şekilde ortadan kaybolduğu veya öldüğü bilinen Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e bakıyor. Ancak bir jeopolitik uzman, Prigozhin’in ölümünden yalnızca Putin’in fayda sağlamadığını belirtiyor.
“Wagner, Rusya içinde daha büyük bir mücadelenin temsilcisi. Rusya Federasyonu kadar çok sayıda hareketli parçaya sahip başka bir ülke yok. Gittikleri yön, Rusya Federasyonu içindeki kurumsal bir çatışmadır,” diye açıklıyor İstanbul merkezli bir uzmanlık şirketinin CEO’su ve jeopolitik stratejist Alp Sevimlisoy, The Mirror’a.
“Başlangıçtan beri farklı anlatılar ve görüşler gördük ve üçüncü bir taraf olarak Wagner ortaya çıktı. Wagner, bu kalıplardan hiçbirine tam olarak uymadı. Şu anda Rusya’da sonuçların adım adım oynandığını görüyoruz,” diye ekledi Sevimlisoy.
Rusya Sivil Havacılık Kurumu, Prigozhin ve sağ kolu Dmitry Utkin’in uçakta olduğunu resmen açıkladı. Wagner bağlantılı Grey Zone Telegram kanalı da liderlerinin cesedinin enkazda bulunduğunu bildirdi.
Putin’in Prigozhin’in ölümündeki rolü sorulduğunda, jeopolitik stratejist, bu ölümden fayda sağlayacak tarafın Wagner’in yok edilmesinden en çok çıkarı olan olduğunu açıkladı. “Wagner, GRU ve Rus istihbaratı için sürekli bir sorun teşkil eden üçüncü bir yoldu. Bugün bunu kimin yaptığına bakmaktansa, Wagner kaynaklarının konsolidasyonundan kimin fayda sağlayacağını görmeliyiz,” dedi.
Prigozhin’in ölümü Putin ve Rusya için ne anlama geliyor? Sevimlisoy şunları ekledi: “Wagner, yerel hükümetler ve Afrika’nın güneyinden kehribar bölgesine kadar uzanan madencilik kaynaklarıyla çok yönlü bir varlık, bu da Rusya Federasyonu’nun devlet varlıklarına besleniyor. [Sorulması gereken] bu emilimin nerede gerçekleşeceği.”
“GRU, Wagner grubunun kalıntılarını devralacak. GRU, Rusya Federasyonu içindeki en güçlü kurum. Putin’in en büyük rakibi şimdi GRU, kaynaklar, maddi güç ve insan açısından. GRU’nun farklı bir dünya görüşü var.”
Ukrayna Parlamentosu Komitesi Başkan Danışmanı ve Uluslararası Ukrayna Kalkınma Vakfı Başkanı Mykola Volkivskyi ise The Mirror’a şunları söyledi: “Bugün, sözde Prigozhin darbesinin başlamasının üzerinden tam iki ay geçti. O dönemde, Prigozhin’in eylemleri Putin’in imajına büyük bir darbe vurdu. Onun ‘güçlü lider’ olarak itibarı, dünyanın gözleri önünde gerçekleşen bu gösterişli çatışmayı kontrol edememesi nedeniyle önemli ölçüde zedelendi.”
“Buna bağlı olarak, Rusya içindeki durumu etkileme yeteneği azaldı. Darbeden sonra Putin artık dokunulmaz görünmüyordu. Bu, Putin’in Rusya’daki 24 yıllık fiili yönetimi boyunca ilk kez yaşanan bir olay. Putin’in elinde artık eskisi kadar çok şey kalmadı; insan, para, silah ve etki – bunların hepsi sadece savaşı sürdürmesini değil, aynı zamanda Rusya’da durumu kontrol altında tutmasını sağlıyordu.”
“Bu ölüm, Putin’in intikamı olabilir ve bunu tam iki ay sonra başarıyla gerçekleştirmiş olabilir.”
Rusya’nın Ukrayna işgali hakkında ne olacak? Her iki uzman da bunun Ukrayna için olumlu olduğunu düşünüyor. Siyasi uzmanları şaşırtan bir diğer nokta, “Ukrayna’nın yeni teknolojik kaynaklara ne kadar hızlı adapte olduğudur.” Sevimlisoy, “Bu silahlar hakkında konuşurken, bunların teknolojik olarak kapsamlı olduğunu unutmayın ve orduların bu silahları kullanmayı öğrenmesi yıllar alır,” diye açıklıyor.
“Bu gelişme, Ukrayna’nın NATO’ya katılması gerektiğinin açık bir örneğidir. Rusya’ya karşı durabilen ve savaşta bu kadar yetkin olan herhangi bir ülke, aday olmayı hak eder,” diye ekliyor Sevimlisoy. “Sonuç olarak Kırım’ın yeniden Ukrayna’ya entegrasyonu sağlanabilir.”
“Ukrayna’ya savaş boyunca en çok destek veren üç ülke ABD, İngiltere ve Türkiye’dir. Türkiye, Ukrayna’ya teknoloji desteğinde bulunan en aktif ülkelerden biri ve artık bölgedeki en güçlü askeri güç konumundadır. NATO ve Ukrayna çerçevesinde ve Rusya’ya bakarak ilerlerken, Wagner’in liderliğinin yok olmasıyla tek bir anlatının ortaya çıkışını göreceğiz.”
“Bundan sonra NATO olarak odak noktamız Rusya’nın Karadeniz çevresindeki askeri tesislerini hedef almak olmalıdır, ayrıca Türkiye, Ukrayna ve Rusya arasında imzalanan tahıl anlaşması da yeniden şekillendirilmelidir. [Anlaşma] Rusya olmadan, Ukrayna ve Türkiye arasında yapılmalıdır.”
Türkiye, bu gelişmelerle güvenlik ve kontrol sağlayabilir.
“Yakın zamanda Wagner grubunun komutasının olağanüstü bir toplantısının yapılacağını ve bundan sonra atılacak adımların ve eylemlerin tartışılacağını düşünüyorum. Wagner grubunun en büyük varlığının bulunduğu yer olan Belarus’taki Aleksandr Lukaşenko’nun tepkisi ve davranışları bu süreçte çok şey belirleyecek,” diye ekledi Volkivskyi.
Kaynak: Daily Mirror
