Ukrayna ordusuna göre Rusya son zamanlarda Karadeniz’e ilave askeri gemiler yerleştirdi.
Rus gemilerinin 40 adede kadar Kalibr füzesi taşıyabildiği ve füze saldırısı tehdidi oluşturduğu bildiriliyor.
Denizdeki varlığın artması, Rusya’nın Karadeniz filosunun amiral gemisi Moskva’nın batırılması da dahil olmak üzere, Rusya’nın burada birkaç önemli yenilgiye uğramasının ardından geldi.
Ukrayna bu hafta Rusya’nın kısa bir süre önce Karadeniz’e ilave askeri gemiler konuşlandırarak filosundaki toplam gemi sayısını 15’e çıkardığını bildirdi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Karadeniz’e daha fazla kuvvet yerleştirme kararı, donanmasının bu sularda birkaç önemli yenilgiye uğramasının ardından geldiği için bazılarını şaşırtabilir. Bu yüksek profilli kayıplardan sonra Rusya, Putin’in Şubat 2022’de başlattığı savaş için stratejik bir nokta olarak Karadeniz’e bel bağlamış görünüyor.
Ukrayna Kara Kuvvetleri’nin bir oluşumu olan Güney Operasyonel Komutanlığı Salı günkü Facebook paylaşımında Rusya’nın Karadeniz’e altı yeni füze gemisi ve iki denizaltı yerleştirdiğini yazdı. Gönderide ilave gemilerin 40 adede kadar Kalibr füzesi taşıyabildiği belirtilerek gemilerden gelebilecek füze saldırısı tehdidinin “son derece yüksek” olduğu ifade edildi.
Northwestern Üniversitesi siyaset bilimi profesörü William Reno Newsweek’e yaptığı açıklamada, “Rusya’nın bu hamlesi, Rus mevzilerine karşı saldırıya hazırlanan Ukrayna güçleri üzerindeki baskıyı arttırmak için olabilir” dedi.
Reno, Rusya’nın Kalibr füzelerinin deniz savaşı için tasarlandığını ve “hedeflere yaklaşırken süpersonik hızlara çıkabildiğini” söyledi.
Reno, “Bunun hava savunmasının zamanında tespit etmesini zorlaştırması gerekiyor, ancak yoğunlaştırılmış işgalin başlamasından bu yana Ukrayna’ya ateşlenen bazı [Kalibr’ler] önlendi” dedi.
Reno, bu suların Putin’in son savaş planlamasında neden daha fazla etken olmadığı konusunda ise “Karadeniz’deki deniz faaliyetlerinin sınırlı rolü Rusya’nın kırılganlık konusundaki farkındalığını yansıtıyor olabilir” dedi.
Putin’in Karadeniz Gerilemeleri
Putin’in denizdeki başarısızlıkları çatışmanın ilk haftalarına kadar uzanıyor. Savaşın başlamasından kısa bir süre sonra Rus güçlerinin denizdeki Yılan Adası’nın kontrolünü ele geçirmesinin ardından ada Ruslar için önemli bir fırlatma sahası haline geldi. Ancak Ukrayna adayı geri aldı ve adanın kurtarılması ulusun yeniden bir araya gelmesini sağladı.
Donanmaya ait insansız hava araçları da Moskova kontrolündeki Kırım liman kenti Sivastopol’u vurdu ve Ekim ayında patlatılan bir patlayıcı Rusya ile Kırım Yarımadası’nı birbirine bağlayan Kerç Boğazı Köprüsü’ne ciddi hasar verdi. (Ukrayna insansız hava aracı saldırılarının ya da köprü patlamasının sorumluluğunu üstlenmedi).
Karadeniz’deki belki de en önemli kayıp Ukrayna’nın Moskva’yı batırmasıyla yaşandı. Putin’in Karadeniz filosunun amiral gemisi olan Moskva’nın 14 Nisan 2022’de Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelensky’nin güçleri tarafından yok edilmesi Putin için hem muazzam bir askeri yenilgi hem de sembolik bir yenilgi oldu.
Reno, 750 milyon dolarlık Moskva’nın batışını “gemilerin Ukrayna savunmasına karşı savunmasız olan pahalı varlıklar olduğunu hatırlatan bir olay” olarak nitelendirdi. Reno ayrıca ABD tarafından sağlanan istihbaratın Ukrayna’nın denizdeki kabiliyetlerini arttırmada önemli bir rol oynadığını da söyledi.
Putin Neden Karadeniz’e Geri Dönsün?
Karadeniz’de daha maliyetli kayıplar Rusya için bir risk olmaya devam ediyorsa, Putin neden oraya geri dönsün?
Newsweek’e konuşan Special Operations Forces Report (SOFREP) Genel Yayın Yönetmeni Guy McCardle, “Taktiksel olarak, Ukrayna’nın Kırım’ı geri almaya çalışması ihtimaline karşı o bölgede savaş gemilerine ihtiyaçları var” dedi.
McCardle Kırım’ı geri almanın şu anda Zelenskiy için önemli bir hedef olduğunu düşünmese de Putin’in yarımadaya “önleyici bir saldırı ihtimaline karşı Karadeniz bölgesine daha fazla füze yerleştiriyor olabileceğini” söyledi.
Bir başka neden de NATO birliklerinin (ABD askerleri de dahil) Mart ayı sonunda Romanya açıklarında Karadeniz’de askeri tatbikata katılmış olması olabilir.
McCardle, “Biz bunu yaptığımızda Rusya güç gösterisiyle karşılık verme eğiliminde oluyor” dedi.
ABD ordusundan emekli bir binbaşı ve Madison Policy Forum’da Kentsel Savaş Çalışmaları Başkanı olan John Spencer Newsweek’e verdiği demeçte Putin’in donanması Karadeniz’de darbe almış olsa da bölgenin “Rusya için hayati önem taşıdığını ve taşımaya devam edeceğini” söyledi.
“Rusya savaşın ilk gününden itibaren Karadeniz’deki gemilerden seyir füzeleri fırlattı. Ukrayna kıyı şeridi savunmasını güçlendirmeyi başardı ama menzilleri dışındaki gemiler hala Ukrayna’daki bombalamaların ana kaynaklarından biri” diyen Spencer, “8 ayı aşkın süredir karada sıfır başarı elde ettikleri için bu kabiliyetlerini arttırmaları mantıklı” diye ekledi.
Jeopolitik stratejist Alp Sevimlisoy Newsweek’e verdiği demeçte, bölgedeki güç artışının nedeni ne olursa olsun NATO’nun harekete geçmesi gerektiğini söyledi.
Atlantic Council düşünce kuruluşunda çalışan ve İstanbul merkezli bir özel varlık yönetim şirketinin CEO’su olan Sevimlisoy, “NATO ittifakı uyarınca üye devletleri ve müttefikleri koruma taahhüdümüz, Karadeniz’in yanı sıra Doğu Akdeniz’e de tam bir stratejik vurgu yapmayı, hem Rus filosunun yığınağına karşı koymayı hem de Kremlin’in herhangi bir füze saldırısı kapasitesini alt etmeyi içeriyor” dedi.
Sevimlisoy, NATO’nun “Türkiye Cumhuriyeti gibi NATO ülkelerine hipersonik füze kabiliyetinin yerleştirilmesi, USS Zumwalt [güdümlü füze destroyeri] gemisinin Karadeniz’e konuşlandırılması ve Türkiye’nin Tip-214 denizaltı sınıfı dizel-elektrikli denizaltılarının bölgeye konuşlandırılmaya devam edilmesiyle” sularda üstünlük kurabileceğini söyledi…
Reno ise hava üstünlüğü sağlayamamış bir Rusya’nın deniz stratejisine fazla önem vermesinin mantıklı olmadığını söyledi.
“Ben bir Rus planlamacısı olsaydım kara füzelerini tercih ederdim çünkü bu füzeler Ukrayna’nın batılı destekçilerinin Ukrayna’nın saldıramayacağı konusunda ısrar ettiği Rus topraklarından fırlatılabilir ve kara füzeleri fırlatılmadan önce daha kolay gizlenebilir ve savunulabilir.”
Newsweek yorum için Rusya Dışişleri Bakanlığı’na e-posta yoluyla ulaştı.
Kaynak: Newsweek
